Përballë perspektivës së një lufte midis Rusisë dhe Ukrainës, mediat perëndimore janë të ndara rreth pyetjes se çfarë dëshiron presidenti rus Vladimir Putin në Ukrainë.
Disa argumentojnë se askush nuk mund ta kuptojë kurrë qëllimin e Putin duke theksuar se ai po fokusohet në interesat objektive të Rusisë, koston dhe përfitimet e politikës së saj të jashtme.
Të tjerë vazhdojnë të spekulojnë mbi synimet dhe prioritetet reale të Putinit në lidhje me Ukrainën dhe Perëndimin. Pavarësisht kompleksitetit dhe paparashikueshmërisë së arsyetimit të Kremlinit, të paktën tre faktorë mungojnë aktualisht në diskursin perëndimor.
E para është se pavarësisht nga kërkesat e Rusisë për garanci nga Perëndimi për çështje të tilla si fundi i zgjerimit të NATO-s, nuk ka asnjë garanci që këto do ta ndalonin Rusinë. Pavarësisht se çfarë garancie të ashtuquajtura të hekurta mund të sigurojë Perëndimi hipotetikisht, nuk do të jetë kurrë e mjaftueshme për regjimin e Putinit.
Më 21 dhjetor 2021, Putin tha në një takim të Bordit të Ministrisë së Mbrojtjes së Rusisë se edhe angazhimet e Perëndimit nuk garantojnë asgjë pasi Perëndimi mund të tërhiqet lehtësisht nga traktatet. Kjo pasqyron diskutimin e brendshëm brenda udhëheqjes ruse nëse angazhimet me shkrim mund të konsiderohen praktikisht të detyrueshme, raporton abcnews.al
Gjatë viteve të fundit, natyra e Rusisë së Putinit ka ndryshuar në mënyrë drastike – së bashku me imazhin e saj për veten. Në vitet e mëparshme, Putin ka vepruar si udhëheqës i një shteti gjeopolitikisht të cenueshëm, i rrethuar nga lojtarë më të fuqishëm dhe armiqësorë.
Rusia luajti rolin e një kombi të dëmtuar dhe të shtypur që kërkon drejtësi gjeopolitike, një peng i rrethanave të krijuara dhe të ndikuara nga të tjerët. Ndonjëherë mund të guxojë të përfitojë nga avantazhet kur Perëndimi qëndron jashtë çështjeve të tij, si me aneksimin e Krimesë në 2014, por mbështetet në një logjikë haptazi mbrojtëse në lëvizjet që ndërmerr.
Në 2018, gjithçka ndryshoi. I dehur nga suksesi ushtarak i Rusisë në Siri, roli në Azinë Qendrore, prania e shtuar në Afrikë dhe, mbi të gjitha, “armët e saj të mrekullueshme” të sapo zhvilluara, Putin kaloi nga një lojtar i shtypur në dikë që mund të shkonte përtej sferës tradicionale të ndikimit të Rusisë.
Kërkesa aktuale, sipas Zëvendësministrit të Jashtëm rus Sergei Ryabkov nuk buron më nga cënueshmëria gjeopolitike, por, përkundrazi, nga besimi në të drejtën e plotë të justifikuar historikisht të Rusisë për të rishkruar rregullat me ose pa Perëndimin.
Ka mesazhe të vazhdueshme zyrtare dhe jozyrtare nga Moska se bota ka ndryshuar, status quo-ja nuk është më legjitime, institucionet dhe rregullat ndërkombëtare janë shkatërruar, diplomacia në kuptimin e saj tradicional nuk ekziston më, dhe vlera e deklaratave dhe qëndrimeve publike ka rënë.
Rusia, vetë, ka filluar të kapërcejë vijat e kuqe të të tjerëve – nëpërmjet sulmeve kibernetike, politikave agresive mediatike, bastisjeve gjeopolitike dhe ndërhyrjeve ushtarake pavarësisht nga paralajmërimet për dëmet që tashmë po japin rezultatet.
Politika e jashtme ruse sot është bërë jo vetëm për Perëndimin, por edhe për interesat e saj gjeopolitike, të cilat shpesh nuk kanë fare lidhje direkte me Perëndimin. Dhe asnjë garanci sigurie nuk mund ta ndryshojë këtë.
Me fjalë të tjera, edhe në rast të një marrëveshjeje hipotetike, Rusia nuk mund dhe nuk do t’i garantojë Perëndimit se do të heqë dorë nga planet e saj. Prandaj, Rusia ka kaluar nga një politikë e jashtme mbrojtëse në atë sulmuese: një qasje e re që ka rezultuar efektive, sipas Putinit, dhe do të përdoret më gjerësisht.
Në nëntor 2021, ai tha, ” paralajmërimet tona të fundit kanë pasur një efekt të caktuar” dhe i kërkoi Ministrit të Jashtëm rus Sergej Lavrov që t’i mbante vendet perëndimore në tension “për aq kohë sa të jetë e mundur, në mënyrë që të mos u shkonte ndërmend të organizojnë një lloj konflikti në kufijtë tanë perëndimorë, për të cilin nuk kemi nevojë”.
Moska do të hezitojë të heqë dorë nga përpjekjet që kanë ndikuar në çështjet ndërkombëtare më shumë se çdo lëvizje mbrojtëse. E gjithë kjo ka përkuar me silovik, ose agjencitë e sigurisë, që gradualisht kanë filluar të luajnë një rol shumë më domethënës në vendimmarrje që nga viti 2014, si në çështjet e brendshme ashtu edhe në ato të jashtme.
Ka dallime të rëndësishme ideologjike në mënyrën se si diplomatët dhe agjencitë e sigurisë i qasen bashkëpunimit të mundshëm ruso-amerikane. Ndërsa diplomatët i shohin Shtetet e Bashkuara dhe Rusinë si fuqi të mëdha me përgjegjësi historike, agjencitë qeveritare i konsiderojnë të dy vendet si kumarxhinj që shkelin rregullisht ligjin ndërkombëtar dhe veprojnë jashtë rregullave, raporton abcnews.al
Për ta, fuqia është e drejtë. Kjo është arsyeja pse konfrontimi dhe sanksionet nuk i trembin ata, por, përkundrazi, u japin atyre më shumë mundësi. Silovik mbetet burimi kryesor i mosbesimit të Putinit ndaj Shteteve të Bashkuara dhe Perëndimit në përgjithësi, por ato gjithashtu e kanë bindur presidentin se skenari më i keq mund të jetë të detyrojë Perëndimin që të merret me Rusinë në mënyrë më pragmatike, duke zhvilluar lidhje më të ngushta mes forcave të sigurisë dhe duke i bërë marrëdhëniet më pak ideologjike.
Plus, duke marrë parasysh rëndësinë e sigurisë kibernetike për administratën e Biden, Moska beson se tani ka në dorë faktet që do ta detyrojnë Uashingtonin të bashkëpunojë. Sanksionet drakoniane të kombinuara me ndërveprime sporadike, por të frytshme në fushat me interes dypalësh duket se janë gjendja më komode për këtë pjesë të elitës ruse që është sot më dominuesja.