Shkencëtarët kanë lëshuar një “paralajmërim përfundimtar” në lidhje me krizën klimatike, emetimet gjithnjë në rritje të gazeve serrë po e shtyjnë planetin në prag të shkatërrimit të pakthyeshëm që vetëm ndërhyrja e shpejtë dhe drastike mund ta kthejë.
Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) prezantoi të hënën, pjesën e fundit të raportit të gjashtë të vlerësimit të madh.
U deshën qindra shkencëtarë dhe tetë vjet për të përpiluar këtë raport të madh gjithëpërfshirës mbi krizën klimatike. Dhe megjithëse përbëhet nga mijëra faqe, ai përmbledh në një mesazh: Veprim i menjëhershëm ose fatkeqësi.
“Ky raport është një thirrje e qartë për një përshpejtim masiv të përpjekjeve nga çdo vend dhe çdo sektor dhe në çdo kornizë kohore. Bota jonë ka nevojë për veprim klimatik në të gjitha frontet: Gjithmonë, kudo dhe në të njëjtën kohë”, tha Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres.
Paralajmërim dramatik
IPCC prezantoi fatkeqësinë që tashmë është shkaktuar në pjesë të mëdha të planetit. Temperatura mesatare globale vlerësohet të rritet me 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale diku “rreth gjysmës së parë të viteve 2030” pasi njerëzit vazhdojnë të djegin qymyr, naftë dhe gaz natyror, thotë raporti.
Kushtet ekstreme të motit të shkaktuara nga kolapsi i klimës kanë rezultuar në më shumë vdekje se kurrë, valë të nxehta më intensive, miliona jetë dhe prona janë shkatërruar nga përmbytjet dhe thatësirat, miliona njerëz përballen me kërcënimin e urisë dhe humbjet në ekosistemet vitale janë “humbje gjithnjë e më të pakthyeshme”.
Më shumë se 3 miliardë njerëz jetojnë në zona “shumë të cenueshme” ndaj kolapsit klimatik, ndërsa gjysma e popullsisë së botës përjeton mungesë të madhe uji për të paktën një pjesë të vitit. Në shumë rajone, kushtet ekstreme po çojnë në zhvendosje të njerëzve në Afrikë, Azi, Amerikën Veriore, Qendrore dhe Jugore dhe në vendet e Paqësorit Jugor, paralajmëron raporti.
Siç theksohet në raport, ka ende një shans të fundit për të ndryshuar trajektoren e njerëzimit. Megjithatë, kjo kërkon që vendet e industrializuara duhet të bashkohen menjëherë për të ulur emetimet e gazeve serrë afërsisht përgjysmë deri në vitin 2030, dhe më pas të ndalojnë lëshimin e dioksidit të karbonit në atmosferë deri në fillim të viteve 2050.
Siç u theksua, nëse ndërmerren këto dy hapa, njerëzimi do të ketë një shans 50% për të kufizuar rritjen e temperaturës në 1.5 gradë Celsius.
Raporti, i cili u miratua nga 195 qeveri, thotë se infrastruktura ekzistuese dhe e planifikuar e karburanteve fosile, termocentralet me qymyr, puset e naftës, fabrikat, makinat dhe kamionët në mbarë botën, tashmë do të prodhojnë mjaftueshëm dioksid karboni për të ngrohur planetin me rreth 2 gradë Celsius këtë shekull. Për të mbajtur temperaturën nën këtë nivel, shumë prej këtyre projekteve duhet të anulohen, mbyllen më herët se sa ishte planifikuar ose modernizohen në mënyrën “më të gjelbër”. /abcnews.al