Fillimi ishte premtues për 40-vjeçarin G.I nga Maqedonia e Veriut, i cili erdhi të punojë si shofer në Gjermani. Para dy vitesh ai la vendlindjen, ku kishte një jetesë pak a shumë të mirë, për një arsye që ta thonë shumë prindër shqiptarë sot: Të ardhmen e fëmijëve. Zhgënjimi ishte i madh, kur vajzës së madhe, që donte të regjistrohej në shkollën e mesme të mjekësisë iu bë një padrejtësi. Me gjithë notat e mira ajo nuk e mori vendin e shkollimit.
“Për këtë vend na u kërkuan 2000 euro”, rrëfen ai historinë për “Deutsche Wellen”, pa dashur ta përmendë emrin e plotë. “Shkaku i vajzës jam larguar. Dihet atje si funksionon, çështje partish. Jam detyruar të lë punën, shumë sakrificë e madhe. Me një fjalë u desh të bëhej dikush kurban, ose ta le fëmijën të bëhet kurban, ose unë të bëhem kurban. E pashë të udhës, të bëhem unë kurban, se e imja ka kaluar”.
E.I.: E integruar e prapë pa vizë
G.I. ishte i pari që hodhi hapin, ai gjeti punë para dy vitesh si shofer në jug të Gjermanisë dhe aplikoi në ambasadën gjermane në Shkup për të tërhequr anëtarët e familjes që të bashkoheshin në Gjermani.
Në një kohë që anëtarët e tjerë pas pritjes së gjatë e morën vizën, vajzës E.I., atëherë afër 16 vjeçe, iu refuzua viza. Shkaku ishte mosnjohja e gjuhës gjermane në nivelin C1, thotë babai i zhgënjyer, duke shtuar, se ndërkohë mjekët marrin vizë edhe me nivel gjuhe B1.
Në atë kohë vajza nën 18 vjeçe nuk mund të regjistrohej në Institutin Goethe në kursin e C1 të gjermanishtes”.
Një dilemë e vështirë për familjen shqiptare nga Maqedonia e Veriut. Në fund ata vendosën që vajza të vinte në Gjermani, edhe për shkak se ajo ishte minorene, me shpresën se çështja e vizës do të zgjidhej në Gjermani.
Mosmarrja e vizës në ambasadën përkatëse vështirëson qëndrimin në Gjermani
Për familjarët nga vendet e Ballkanit që aplikojnë për vizë në ambasadë dhe vijnë më pas në Gjermani duke e kërkuar aty marrjen e lejes afatgjatë të qëndrimit fillon një odise e gjatë. Sepse kjo mënyrë ardhjeje nuk mirëpritet aspak nga autoritetet gjermane, në raste të caktuara edhe penalizohet.
DW pyeti në zyrën përkatëse të të huajve dhe mori këtë përgjigje zyrtare: “Parimisht kërkesa për vizë duhet bërë në përfaqësinë gjermane në vendin origjinë. Nuk është e mundur, të vish pa vizë ‘për vizitë’ në Gjermani e pas kësaj të duash të qëndrosh më gjatë. Nëse përmbushen kriteret për vizë, këtë e verifikon Ambasada Gjermane, në një kohë që aplikuesit ndodhen ende jashtë”.
Nëpër një odise të tillë është duke kaluar E.I. Me një angazhim që e habiti rrethin shoqëror në jug të Gjermanisë, aty ku familja jeton, ajo arriti brenda një kohe të shkurtër të kapë nivelin C1 të gjermanishtes, një nivel mjaft i mirë i gjuhës ky, por ende pret prej një viti të marrë lejen e qëndrimit në Gjermani.
E.I., e cila ka mbushur 18 vjeç ndërkohë është regjistruar në shkollë, por në klasën e 9-të, për shkak se nuk i lejohet të kalojë në klasë më të larta. Humbja e viteve të shkollës është një situatë mjaft shqetësuese për familjen, sepse ishte pikërisht dëshira për arsimimin e mirë të fëmijëve që i bëri ata të vinin në Gjermani.
Shpresat tani babai G.I i ka varur tek avokati. Yosif Altundag thotë për DW, se për familjen e E.I. procedura nuk shkoi mirë, në një kohë që për anëtarët e tjerë të familjes u dha viza, për të jo, megjithëse ajo e njihte mirë gjermanishten. Por tani ata kanë një avokat, thotë Altundag, që ka përfaqësuar shumë raste të qytetarëve nga Ballkani, të cilët kanë vështirësi me bashkimin familjar në Gjermani.
“Nuk është e mençur”
Në kohën e pandemisë u shpeshtua një fenomen, shprehet Yoaif Altundag për “Deutsche Wellen”. Njerëzit pasi kanë shtruar kërkesën për vizë në ambasadë, për një kohë të gjatë nuk dëgjonin më asgjë nga ambasada. “Pjesërisht ata kanë pritur për 18 muaj. Një situatë e vështirë, kur bashkëshortët ishin këtu, kërkesa ishte në ambasadë, bashkëshortet prisnin poshtë, nganjëherë prisnin edhe gra shtatzëna vetëm me fëmijët e tjerë, vërtet e padurueshme”.
Kjo kohë e gjatë pritjeje bëri që shumë vetë të humbisnin durimin, thotë avokati, por menjëherë shton se nuk e këshillon këtë rrugë. “Disa nuk prisnin dot më, shumë mund të vijnë pa vizë në Gjermani dhe janë përpjekur të qëndrojnë kështu në Gjermani dhe të shtronin këtu kërkesën për të marrë leje qëndrimi. Kjo nuk është e mençur. Sepse duhet që të fillojë një procedurë për vizë, këtë e kërkon ligji dhe është shumë strikt këtu. Ka edhe raste përjashtuese. Por nuk do t’ia rekomandoja askujt të vijë të qëndrojë pa vizë për qëndrim më të gjatë, kjo penalizohet”, thotë ai.
Kohët e fundit, avokati Yosif Altundag vëren një ndryshim. “Ka filluar disi të ulet numri i njerëzve që vijnë e bashkohen me familjen në Gjermani pa pritur marrjen e vizës në ambasadën gjermane në vendlindje”, thotë ai.
Për të bërë bashkimin familjar duhet që aplikuesi të plotësojë disa kushte. Kriteri kryesor është që të ardhurat nga puna në Gjermani të sigurojnë jetesën e të gjithë familjes. “Këtu ka probleme, sepse shpesh ndodh, që baballarët, më shumë ata janë këtu, nuk fitojnë aq shumë sa të marrin edhe gruan e dy apo tre fëmijët. Këtë e shohin me shumë kujdes autoritetet”. Por edhe njohja e gjuhës duhet marrë parasysh, shton Altundag.
Për bashkëshorten kërkohet niveli A1 i gjuhës. Për fëmijët nën 16 vjeç nuk kërkohet kriteri gjuhësor, por mbi 16 vjeçarët duhet të kenë nivel të lartë gjuhësor. Sipas avokatit Altundag, aplikuesit duhet të kenë kujdes që të marrin certifikata gjuhësore tek ato institucione gjuhësore që njihen nga ambasada gjermane.
Ende saga e gjatë e pritjes nëpër ambasadat gjermane të Ballkanit vazhdon, por zyra e shtypit të Ministrisë së Jashtme gjermane në Berlin i tha “Deutsche Welles”, se “Ministria e Jashtme po punon me intensitet të madh të rrisë kapacitetet për përfaqësitë jashtë për pranimin e kërkesës për vizës dhe përpunimin e saj, me qëllim që të zvogëlohet koha e pritjes”. Megjithatë ajo pranon se ende në ambasadën gjermane në Shkup koha e pritjes për të marrë një orar për aplikimin për vizë zgjat 9 muaj.
Shanset e E.I.
Çështja e 18 vjeçares E.I. nuk ka përfunduar ende. Avokati i saj, Yosif Altundag thotë, se arritja kaq e shpejtë e nivelit C1 të gjuhës dhe integrimi i mirë i vajzës shqiptare në jetën gjermane në jug të vendit është një shans i mirë për zgjidhjen e problemit të vizës, por shohim edhe rreziqe, për shkak se procedura e vizës duhet të zhvillohej e rregullt, thotë ai.
“Ka edhe përjashtime. Në këtë rast, tek kjo vajzë se në kohën më të shkurtër ajo arriti të ofrojë një provim gjuhe, C1, gjë që është shembullore, shumë pak vetë e arrijnë këtë njohuri të gjuhës. Edhe në shkollë ajo ka sukses dhe është e integruar, dhe këto janë rrethana që gati nuk i gjen tek të huajt e tjerë. Ajo flet me mua gjermanisht shumë mirë. Këto të gjitha duhen marrë parasysh në kuadër të vlerësimit, që në këtë rast shpresojmë të hiqet dorë nga kthimi në procedurën e vizës”. /dw