Nga The Economist
Pacifizmi i Gjermanisë pas luftës ishte dikur ngushëllues për fqinjët e saj dhe për vetë gjermanët. Megjithatë, me kalimin e brezave, qëndrimet kanë ndryshuar. Evropianët e ndjeshëm prej kohësh nuk e shohin Gjermaninë më si një kërcënim.
Përkundrazi, pasiviteti i politikës së saj të jashtme ka paraqitur më shumë një rrezik vitet e fundit, duke inkurajuar agresorët si Vladimir Putin. Më në fund, pushtimi i paprovokuar i Putinit në Ukrainë i ka bindur gjermanët që ta marrin seriozisht sigurinë.
Siç e bën të qartë buxheti i parë i Olaf Scholz, Gjermania po përgatitet të rimarrë pozicionin që i takon në botë. Detyra e kancelarit të ri të Gjermanisë është të sigurohet që përpjekja të jetë e qëndrueshme, efektive dhe të përfshijë ndarjen e rrezikut ndërkohë që shpërndahen paratë.
Buxheti i paraqitur në kabinetin e koalicionit gjerman më 16 mars u shoqërua me një ligj të propozuar që krijonte një fond të posaçëm të mbrojtjes me vlerë 100 miliardë euro. Ky buxhet do të përdoret për të rritur shpenzimet gjermane të mbrojtjes nga rreth 1.5% e PBB-së në të paktën 2%, niveli që anëtarët e NATO-s supozohet të përmbushin, por që Gjermania vazhdimisht nuk e ka bërë. Paratë duhet të jenë të mjaftueshme për të kapërcyer hendekun për katër ose pesë vitet e ardhshme nëse zyrtarët vendosin të mos shpenzojnë kaq shumë në të ardhmen.
Do të kishte qenë më mirë të rritej buxheti i rregullt i mbrojtjes, në vend që të mbështetej në një fond plotësues të vetëm, në mënyrë që ndryshimi të ishte më i vështirë për t’u kthyer. Por gjithsesi, Gjermania tani për tani do të bëhet shpenzuesi i tretë më i madh ushtarak në botë.
Po aq i rëndësishëm ishte vendimi i shpallur më 26 shkurt, dy ditë pas fillimit të luftës, për të lejuar eksportin e armëve gjermane në Ukrainë. Më parë, Gjermania jo vetëm që kishte refuzuar të dërgonte armë në zonat e luftës, por këmbënguli që të ndalonte blerësit e vendeve të treta të siguronin pajisje gjermane.
Shpenzimet më të mëdha të mbrojtjes së Gjermanisë do të zgjidhin më shumë problemenëse paratë shpenzohen me zgjuarsi. Por rekordi i këtij fondi është edhe dobësi në të njëjtën kohë.
Shumë para shkojnë për pensionet e majme dhe zyrat lukosoze, por nuk mjafton për aeroplanët dhe nëndetëset. Ditën që filloi lufta, kreu i ushtrisë gjermane u ankua se ushtria e tij kishte mbetur “pak a shumë e zhveshur”.
NATO nuk është e angazhuar drejtpërdrejt në Ukrainë, dhe me të drejtë: nëse do të rrëzonte aeroplanët rusë, lufta mund të përhapej përtej Ukrainës. Por NATO-ja thotë se kufiri me Rusinë duhet të mbrohet dhe kjo detyrë nuk duhet të bjerë kaq rëndë mbi Amerikën. Evropa duhet të rritet dhe Gjermania duhet të luajë rolin e saj me forca luftarake të pajisura siç duhet.
Rusia është kërcënimi më i madh për Evropën dhe do të jetë në vitet në vijim. Por ka sfida të tjera të sigurisë.
Ballkani një ditë mund të rindizet. Në jug të Evropës është një hark paqëndrueshmërie përgjatë Sahelit (Veriu i Afrikës sh.r), në të cilin tani përzihen mercenarët rusë. Franca dhe Britania kanë dërguar shpesh trupa për të ndihmuar në stabilizimin e vendeve problematike, por pa shumë sukses.
Duke pasur parasysh madhësinë dhe pasurinë e saj, Gjermania duhet të luajë një rol udhëheqës në këtë drejtim.
Transformimi nga Scholz i politikës së jashtme gjermane shkon përtej mbrojtjes. Lufta kundër Ukrainës ka ekspozuar marrëzinë e strategjisë energjetike që ai trashëgoi nga Angela Merkel dhe paraardhësi i saj, Gerhard Schröder, i cili në mënyrë të turpshme ende qëndron në bordin e Rosneft, gjiganti shtetëror rus i naftës.
Duke hequr dorë nga energjia bërthamore dhe duke i hapur rrugë tubacioneve të gazit lindje-perëndim, ata lejuan që Gjermania të bëhej e varur nga hidrokarburet ruse, dhe rrjedhimisht nga vullneti i Putinit. Scholz, me mbështetjen e partnerëve të tij të Gjelbër, po rrit jashtëzakonisht pjesën e burimeve të rinovueshme në përzierjen energjetike të Gjermanisë dhe po diversifikon furnizimet e saj me gaz larg Rusisë, pjesërisht duke ndërtuar terminale të rinj për të trajtuar gazin natyror të lëngshëm që vjen nga më larg. Detajet, megjithatë, ende mungojnë.
Një Gjermani e re, më e sigurt është pikërisht ajo që Europa ka nevojë për ta ndihmuar atë të përballet me kërcënimin në Moskë. Është turp që u desh një luftë për të zgjuar gjigantin e fjetur të Evropës. Por më mirë vonë se kurrë.