Shkruan: Fahri XHARRA
Me 20 Dhjetor 1355 kishte vdekur i vetshpalluri “mbret “ Stefan Dushani , të cilin nuk e pranoi askush nga fqinjët. Ishte i fisit Nemanëve të Dukles ( me prejardhje dokleate). Çudi e madhe se si Njegoshi, ( i cili e mbante veten për serb e ishte me origjinë malësori në “ Kurorën e maleve’ i këndoj me aq dashuri “ Se si ditën serbët të lindin Dushanin” (“zna Dušana rodit Srpka” ) kur as vet as Dushani nuk ishin serb. Tek e fundit serb nuk kishte.
Miroslav Qosoviqi në shkrimin e tij : Dragulju istorije: Caru Dušanu niko nije priznavao carsku titulu” shkruan se Njegoshi i kishte dy qëllime politike, largimin e otomanëve dhe “ngjalljen” e një kombi të ri të Malazezit në gjiun e kombit serb që aso kohe filloi të lindë.” Kurora e maleve” e Njegoshit është botuar në vitin 1846 ( Gorski vijenac je ep napisan narodnim, crnogorskim jezikom 1846. na Cetinju.)
Ideologjia politike serbe e Njegoshit e kultivuar nga Sima Sarajlija ,bazohej në madhërimin e Daushanit dhe historisë së tij. Ajo ide e realizur me mjeshtri ia mundësoi një pakice pa identitet që nga “ Pashallyku i Beogradit “ të shekujve 18-19-të “ te fitojnë” të drejtën “historike” të Serbisë së Madhe. Pra, Njegoshi e rriti kultin jo vetëm të Millosh Obiliqit dhe Kargjorgjes por edhe të Dushanit.
Dushani përshkruhej si një hero i madh icili pushtoi toka të huaj dhe e zgjeroi shtetin e tij.
Kjo nuk është e vërtetë- shkruan Miroslav Qosoviq, i cili me të madhe por me fakte e lufton serbizmin tek malazezët . Por, falë Qosoviqit edhe ne po e mësojmë historinë e rrejshme serbe.
“ Sikur të pyesnim ndoj kë se cilat ishin luftërat e “ Car “ Dushanit, nuk do të merrnim përgjegje sepse ai nuk e kishte asnjë luftë kundër Bizantit. (Mit o Dušanu kao velikom vojskovođi: Kad bi danas pitali stanovnike Srbije i Crne Gore znaju li za bilo koju veliku Dušanovu pobjedu nad Vizantincima, niko ne bi znao ni za jednu, jer takve i nije bilo. Dušan je zapravo iskoristio građanski rat u Vizantiji i sa relativno malim snagama i u malim bitkama osvajao, a neki gradovi i oblasti su mu se jednostavno predavali. Za tih desetak godina koliko je carevinatrajala, u pojedinim oblastima koje su mu priznavale vlast vjerovatno noga srpskog vojnika nikada nije ni kročila.)
Në librin ‘ Rrënja e Shenjt e Nemanjes” (www.rastko.rs ) Željko Fajfrić shkruan : “ Përshtypje e sigurtë është që vdekja e Andronikut III, Dushanit i solli fat… E njohur është taktika e tij e sulmeve të disa qyteteve dhe kështjellave, por sa ishte gjallë Androniku III , gjë e tillë as që mund të merrej me mend.
“Dushanov zakonik 1349, Ligjet e Dushanit janë një kopje bullgare :” “Servie, Dioclie, Chilmie, Zente, Albanie et maritime regionis rex, nec non Bulgarie imperii partis non modice particeps et fere totius imperii Romanie dominus.” (Miodrag Purković, Srpski patrijarsi srednjega veka, Dizeldorf, 1976, str 14)
Nëse e shikojmë hartën e më poshtem nuk shohim asnjë serbi as të madhe e as të vogël. Ishte kjo shtrirja e Peshkopatave ortodokse e Ohrit dhe e Konstantinopojes të cilat tregojnë se nuk kishte serb këndej pari. Peshkopata e Ohrit ishte bullgare , kurse ajo e Konstatinipojes greke.