Franca të enjten u përball me një ditë tjetër protestash dhe grevash kundër reformës së pensioneve të qeverisë që rrit moshën ligjore të pensionit nga 62 në 64 deri në vitin 2030. Plani për t’i bërë francezët të punojnë më gjatë kërkon gjithashtu 43 vjet punë për të fituar një pension të plotë në moshën 64 vjeçare – përndryshe, punëtorët do të duhet të presin derisa të mbushin 67 vjeç.
Ky rregull do të fillojë deri në vitin 2027, ndërsa mosha e pensionit me ligj do të rritet me tre muaj çdo vit, duke filluar nga shtatori, duke arritur përfundimisht në 64 vjet në fund të dekadës. Rritja e moshës së daljes në pension nuk është vetëm një tendencë në Francë: mosha standarde e detyrueshme e pensionit është vendosur të rritet në shumicën e vendeve të Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD).
Cilat vende kanë moshat më të ulëta dhe më të larta të daljes në pension në Europë dhe në çfarë moshe dalin europianët nga tregu i punës?
Përkufizimet e moshës së pensionit ligjor ndryshojnë në vende të ndryshme. Ekzistojnë praktika të ndryshme në çdo vend në varësi të llojit të pensionit, sipas të dhënave të OECD-së dhe raportit Pensionet në një vështrim. Dy raportet përdorin shifrat e vitit 2020 – të dhënat më të fundit të disponueshme që analizojnë moshat aktuale dhe të ardhshme të pensionit për ata që hynë në fuqinë punëtore në moshën 22 vjeç.
Në disa raste, raporti nuk specifikon gjininë e secilit vend, që do të thotë se mosha e daljes në pension për burrat dhe gratë mund të jetë e njëjtë në ato vende. Moshat aktuale të daljes në pension përfshijnë dy lloje: të hershme dhe standarde. Sipas raportit të OECD-së, për meshkujt, moshat e pensionit të parakohshëm variojnë nga 59 vjet në Lituani në 63.7 vjet në Gjermani. Për gratë, ajo varion nga 58 vjeç në Lituani në 63.7 vjeç në Gjermani.
Moshat aktuale të pensionit të parakohshëm
Burra Gra
Mosha
Në Francë, mosha aktuale e daljes në pension të parakohshëm është 62 vjeç për burrat dhe gratë. Në fakt, 62 vjeç është mosha e pensionit të hershëm në pothuajse gjysmën e vendeve, duke përfshirë Suedinë, Portugalinë, Norvegjinë, Italinë, Greqinë dhe Austrinë.
Moshat aktuale të daljes në pension janë më të larmishme në krahasim me moshat e pensionit të hershëm dhe pasqyrojnë nga afër moshën e pensionit të detyrueshëm. Për meshkujt, ajo varion nga 52 vjeç në Turqi në 67 vjeç në Norvegji dhe Islandë. Për gratë, në Turqi është 49 vjeç, ndërsa Norvegjia dhe Islanda kanë moshat më të larta të daljes në pension prej 67 vjetësh.
A ka Franca një moshë pensioni më të lartë se BE-ja?
Mesatarja e BE-së është 64.3 vjet për burrat dhe 63.5 vjet për gratë. Në Francë, mosha aktuale e daljes në pension është 64.5 vjeç si për burrat ashtu edhe për gratë, sipas të dhënave të OECD. Kjo do të thotë se Franca ka një moshë pensioni pak më të lartë se mesatarja e BE-së. Është ende më e ulët se në disa anëtarë të tjerë të bllokut, si Gjermania, ku kjo shifër shkon në 65.7 vjet si për burrat ashtu edhe për gratë.
Moshat aktuale të daljes në pension
Burra Gra
Mosha
Duke përjashtuar Turqinë, mosha minimale aktuale e daljes në pension në të gjithë Europën është 62 vjet për burrat dhe 60 vjet për gratë. Mosha aktuale e daljes në pension është 65 vjeç ose më shumë në shumicën e vendeve evropiane ku disponohen të dhënat e OECD. Nga vendet anëtare të BE-së, Greqia, Italia, Luksemburgu dhe Sllovenia kanë moshën më të ulët aktuale të daljes në pension, me 62 vjet si për burrat ashtu edhe për gratë.
Cilat do të jenë moshat e ardhshme të daljes në pension deri në vitin 2060?
OECD vlerëson se mosha normale e daljes në pension do të rritet mesatarisht me rreth dy vjet nga mesi i viteve 2060 në vendet që përfshin. Danimarka parashikohet të ketë moshën më të lartë të daljes në pension, 74 vjeç si për burrat ashtu edhe për gratë. Në shumë vende, mosha aktuale e daljes në pension në të ardhmen mund të jetë rreth 65 apo edhe 66 vjeç.
Mosha e ardhshme e daljes në pension deri në vitin 2060
Burra Gra
Mosha
Në BE, mosha e daljes në pension pritet të jetë 66.1 vjeç për burrat dhe 65.9 vjeç për gratë deri në vitin 2060. Në Francë, mosha e daljes në pension parashikohet të arrijë në 66 vjeç për burrat dhe gratë në të njëjtën periudhë./ SCAN TV/