Eksperti i politikës së jashtme në SHBA David Phillips dhe Alush Gashi, këshilltar politik i kryeministrit të Kosovës Avdullah Hoti, kanë folur për ndihmën e Gjermanisë dhënë Kosovës vite me radhë.
Ata në një shkrim të përbashkët, të publikuar në EU Observer, kanë deklaruar se Kosovës i duhet edhe më shumë ndihma e Gjermanisë, për synimet e saj drejt Bashkimit Evropian.
Phillips dhe Gashi, kanë prekur veçanërisht temën e vizave për qytetarët e Kosovës, duke thënë se Gjermania, si kryesuese e BE-së, mund të bëjë presion ndaj pesë vendeve që nuk e njohin pavarësinë e saj, për të hedhur poshtë kundërshtimet e tyre.
Veçanërisht, i dërguari i posaçëm i BE-së Miroslav Lajçak, mund të ndikojë në këtë proces.
Autorët theksojnë se Gjermania, ishte kundërshtuese e madhe e negociatave të fundit për idenë e ndarjes së Kosovës.
“Shqiptarët e Kosovës ndjehen borxh ndaj kancelares gjermane Angela Merkel për ruajtjen e pavarësisë dhe integritetit të Kosovës”, kanë shkruar David Phillips dhe Alush Gashi.
Shkrimi i i tyre i plotë:
Kosovës i duhet ndihma gjermane për të përmbushur potencialin e BE-së
Gjermania ka dhënë mbështetje të bollshme dhe kritike për stabilitetin dhe shtetndërtimin e Kosovës në dekadat e fundit.
Por, në rolin e saj aktual si presidente e Këshillit të Bashkimit Evropian, Gjermania mund të luajë një rol edhe më konstruktiv duke u përqëndruar në dialogun Beograd-Prishtinë për normalizimin e marrëdhënieve.
Një marrëveshje për njohjen e ndërsjellë do të siguronte pavarësinë e Kosovës brenda kufijve të saj aktual dhe do t’i jepte fund konfliktit të fundit të dhunshëm që ndodhi në Evropë në shekullin e 20-të.
Dhe një marrëveshje midis Beogradit dhe Prishtinës do të stimulohej me vendimin e BE-së për të aprovuar liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës.
Udhëtimi pa viza do të sinjalizonte që Kosova është e mirëpritur në familjen evropiane.
Bashkëpunimi gjermano-kosovar përfshin dekada.
ImageAlush GashiFOTO GALERI
Gjermania mirëpriti shqiptarët e Kosovës dhe të tjerët që u larguan nga Jugosllavia në vitet 1990.
Derisa Serbia e intensifikoi shtypjen e saj në Kosovë, autoritetet federale gjermane me zemërgjerësi ofruan strehë për viktimat e konfliktit të dhunshëm.
Pas ndërhyrjes së NATO-s, në të cilën mori pjesë Gjermania, Gjermania ishte gjithashtu një ofruese kryesore e ndihmës humanitare.
Ajo mbështeti përpjekjet e rindërtimit të agjencive të KB gjatë kalimit të Kosovës nga lehtësimi në zhvillim.
Për ta përgatitur Kosovën për vetëqeverisje, Gjermania punoi përmes Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë për të ndihmuar në zhvillimin e institucioneve demokratike të Kosovës. Gjermania mbështeti misionin e sundimit të ligjit të BE-së në Kosovë (EULEX), duke siguruar gjykatës, prokurorë publik dhe ekspertë civilë.
Marrëveshjet për të drejtat e minoriteteve të Kosovës, i hapën rrugën shpalljes së pavarësisë së Kosovës më 17 shkurt 2008, të cilën Gjermania mbështeti.
Gjermania mbetet një mbështetëse e vendosur e integrimit të Kosovës në strukturat Euro-Atlantike.
Zyrtarët kosovarë dhe anëtarët e qeverisë federale gjermane punojnë së bashku ngushtë.
Anëtarët e Bundestagut gjerman janë angazhuar në Kosovë përmes kontakteve bilaterale, si dhe përmes Këshillit të Evropës dhe organeve të ndryshme parlamentare.
Ideja për të ndarë Kosovën, e cila u ngrit gjatë negociatave të fundit, u kundërshtua ashpër nga Gjermania, Mbretëria e Bashkuar dhe vendet e tjera.
Shqiptarët e Kosovës ndjehen borxh ndaj kancelares gjermane Angela Merkel për ruajtjen e pavarësisë dhe integritetit të Kosovës.
Paratë gjermane
Bashkëpunimi ekonomik ka qenë po aq i gjerë.
Gjermania është një nga donatorët më të mëdhenj dypalësh në Kosovë, duke siguruar më shumë se 600 milionë euro për asistencë dhe ndihmë humanitare që nga viti 1999.
Vitet e fundit, Gjermania është shfaqur si një nga partnerët kryesorë tregtarë të Kosovës.
Shtrirja e tanishme e bashkëpunimit për zhvillim përfshin administratën publike, energjinë dhe zhvillimin e qëndrueshëm ekonomik.
Pandemia e koronavirusit ka ripërdorur ndihmën e Gjermanisë për sektorin e shëndetit publik të Kosovës.
Dhe madje edhe më shumë mund të bëhet për të ndërtuar këtë rekord të gjerë.
Përmes Procesit të Berlinit, i filluar në vitin 2014 për të mbështetur zgjerimin e ardhshëm të BE-së, Gjermania dhe partnerët e BE-së mund të zgjerojnë ndihmën për institucionet demokratike të Kosovës dhe zhvillimin ekonomik.
Ato mund të shërbejnë si një platformë për të luftuar korrupsionin, i cili është thelbësor për prosperitetin dhe demokratizimin.
Trupat gjermane shërbyen si një partner sigurie duke marrë pjesë në Forcën e Kosovës (KFOR), kur ushtarët serbë u tërhoqën nga Kosova.
Dhe Gjermania mbështeti Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të KB, e cila e vendosi Kosovën në rrugën e pavarësisë.
Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK) është themeluar në vitin 2009 dhe Gjermania mund të ndihmojë FSK-në të zhvillojë kapacitetet e saj, duke rritur pjesëmarrjen e saj në Programin e Partneritetit për Paqe të NATO-s dhe duke përgatitur Kosovën për anëtarësim në NATO.
Por, mes gjithë kësaj, qytetarët e Kosovës i kushtojnë rëndësi të madhe liberalizimit të vizave dhe i kërkojnë mbështetje Gjermanisë.
Megjithëse Kosova i plotëson të gjitha kriteret për liberalizimin e vizave, mbështetja politike është e nevojshme që poseduesit e pasaportave të Kosovës të mund të udhëtojnë lirshëm nëpër Evropë.
Të gjitha vendet e BE-së kanë gjetur tashmë mënyra për të njohur pasaportën e Kosovës, përveç Spanjës, një nga pesë vendet anëtare që nuk e njohin pavarësinë e saj, së bashku me Qipron, Greqinë, Rumaninë dhe Sllovakinë.
Gjermania duhet të bëjë presion ndaj pesë vendeve mos njohëse për të hedhur poshtë kundërshtimet e tyre.
Njohja e tyre gjithashtu do të rritë dialogun e lehtësuar nga BE midis Beogradit dhe Prishtinës, i udhëhequr nga i dërguari i posaçëm i BE Miroslav Lajçak dhe shefi i punëve të jashtme Josep Borrell.
Në veçanti, Lajçak ka lidhje të ngushta me Gjermaninë.
Katalizatore
Dhe, derisa një marrëveshje e ndërmjetësuar nga BE-ja për normalizimin e marrëdhënieve do të katalizonte njohjen, njohja nuk varet nga një marrëveshje e tillë.
Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë (ICJ) në Hagë ka mbështetur ligjshmërinë e deklaratës së pavarësisë së Kosovës, duke konkluduar se ajo ishte në përputhje me të drejtën ndërkombëtare.
Nëse Spanja shqetësohet se njohja e Kosovës vendos një precedent për pavarësi në rajonin spanjoll të Katalonjës apo më gjerë, GJND ishte e qartë se deklarata e Kosovës ishte “sui generis”, që do të thotë “një klasë në vetvete” dhe “unike”.
Çështja e Kosovës nuk përcakton një precedent, as nuk është e kthyeshme.
Ndërkohë, Kosova dhe BE-ja nënshkruan një Marrëveshje të Stabilizim Asociimit (MSA) më 27 tetor 2015.
MSA siguron një kornizë gjithëpërfshirëse për dialogun ndërmjet Kosovës dhe BE-së për lidhjet politike dhe përafrimin e politikës së jashtme dhe të sigurisë.
Pasi marrëveshja të implementohet plotësisht, Kosova do të hyjë në bisedimet e pranimit që çojnë në anëtarësimin përfundimtar në BE.
Si President i Këshillit të BE-së deri në Dhjetor 2020, Gjermania është e vendosur mirë për të ndihmuar në intensifikimin e ndërmjetësimit, inkurajimin e jo-njohësve, gjurmimin e shpejtë të liberalizimit të vizave dhe mbështetjen e zbatimit të MSA-së.
Kosova zotohet të bëjë pjesën e saj.
Sidoqoftë, ajo ka nevojë për ndihmë nga Gjermania, SH.B.A. dhe qeveritë e tjera miqësore për të realizuar potencialin e saj si anëtare e komunitetit Euro-Atlantik.