Washington Post raportoi se Rusia po përgatit grusht shteti në Moldavi duke iu referuar materialeve konfidenciale të marra nga inteligjenca ukrainase.
U zbulua se Shërbimi Federal i Sigurisë i Federatës Ruse (FSB) po punon për të rrëzuar qeverinë properëndimore të këtij vendi.
Rusia nuk heq dorë nga përpjekjet për të manipuluar dhe për të ndërhyrë në punët e brendshme të vendeve të Evropës Lindore që dikur ishin pjesë e Bashkimit Sovjetik.
Dokumentet dhe intervistat me zyrtarë ukrainas, moldavë dhe perëndimorë, vë në dukje publikimi amerikan, tregojnë se FSB ka derdhur dhjetëra miliona dollarë nga disa prej kompanive më të mëdha shtetërore të Rusisë për të ndërtuar një rrjet politikanësh moldavë. Qëllimi i kësaj është riorientimi i Moldavisë drejt Moskës.
Thesari i SHBA-së vendosi sanksione ndaj organizatave dhe individëve të shumtë rusë ose moldavë, përfshirë politikanin moldav të opozitës Shor, duke thënë se ai po “koordinonte me përfaqësuesit e oligarkëve të tjerë për të krijuar trazira politike në Moldavi” dhe kishte “marrë mbështetjen ruse”, si dhe kishte punuar në qershor “me entitete me bazë në Moskë për të minuar” ofertën e Moldavisë për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian.
Moska ka mbështetur prej kohësh një enklavë të shkëputur brenda kufijve të Moldavisë që është e pushtuar nga trupat ruse dhe konflikti i ngrirë atje ka qenë një frenim në përpjekjet e Moldavisë për t’u integruar me Evropën Perëndimore.
Kontrolli drejtues i dy kanaleve televizive kryesore pro-ruse të Moldavisë iu transferua bashkëpunëtorit të ngushtë të Shor në fund të shtatorit, sipas Shor dhe kreut të këshillit mbikëqyrës të medias moldave, duke i ofruar atij një platformë të madhe për të çuar përpara një axhendë të lidhur me Moskën.
Për më tepër, të dhënat e përgjuara tregojnë se FSB kishte dërguar një grup teknologësh politikë rusë për të këshilluar partinë e Shor. Përveç kësaj, sipas dokumenteve, FSB mbikëqyrte një marrëveshje në të cilën një oligark rus kishte blerë një nga asetet kryesore të Shor, për ta mbrojtur atë nga autoritetet moldave. Partia e Shor do të pozicionohej si një “aksion konkret”, populist “në kuptimin e vërtetë të fjalës”, një parti që “po ndryshonte jetën e njerëzve për mirë”, shkruanin strategët rusë në një raport për FSB-në.
Zyrtarët moldavë dhe amerikanë kanë frikë se përpjekjet e Kremlinit për të përmbysur Moldavinë, pjesë e një fushate që daton prej dekadash, mund të intensifikohen nëse Rusia pëson humbje të mëtejshme në Ukrainë.
Moldavia, së cilës së bashku me Ukrainën iu dha statusi i kandidaturës në BE në qershor, është veçanërisht e ndjeshme ndaj presionit rus për shkak të varësisë së saj gati 100 përqind nga gazi rus. Gazpromi, monopoli i gazit natyror i kontrolluar nga shteti rus, shkurtoi furnizimet për Moldavinë me 30 përqind këtë muaj dhe po kërcënon reduktime të mëtejshme në nëntor. Përveç kësaj, Transnistria, enklava e pushtuar nga trupat ruse që kontrollon termocentralin që furnizon 70 përqind të mbetur të nevojave të vendit për energji elektrike, këtë javë tha se po reduktonte ndjeshëm këto vëllime për shkak të shkurtimeve në furnizimin me gaz të Gazpromit.
Maia Sandu, Presidente e Moldavisë
Zyrtarët kanë frikë se protestat e organizuara nga Shor, edhe pse për momentin relativisht të vogla, mund të përshkallëzohen sapo të vijë dimri dhe se një krizë energjie mund të përdoret për të rrëzuar qeverinë. Prokurori i ri anti-korrupsion i Moldavisë këtë muaj arrestoi 24 persona, duke përfshirë anëtarë të partisë Shor, në lidhje me financimin e supozuar të paligjshëm të demonstratave.