Sulmet kibernetike, SHBA kryen operacionin e parë mbrojtës në Shqipëri
Pas një sulmi kibernetik në Shqipëri në vitin 2022, një ekip operatorësh kibernetikë nga Forca e Misionit Kombëtar Kibernetik të SHBA-së (CNMF) kryen operacionin e tyre të parë mbrojtës, duke forcuar partneritetin me Shqipërinë dhe njohuritë unike mbi aktivitetin keqdashës të sulmeve kibernetike.”
CNMF dërgoi një ekip në bashkëpunim me Shqipërinë për të kryer aktivitete për mbrojtjen e rrjetit së bashku me vendin partner për të identifikuar, monitoruar dhe analizuar taktikat dhe teknikat e kundërshtarit.
Operacionet Hunt Forward janë misione mbrojtëse që u lejojnë vendeve të kuptojnë më mirë kërcënimet e përbashkëta dhe të rrisin sigurinë e rrjeteve kritike nga të cilat varen SHBA, aleatët dhe partnerët.
“Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të punuar me Shqipërinë për të siguruar të ardhmen e saj dixhitale dhe për të siguruar që bashkëpunimi është një forcë për inovacion, produktivitet dhe fuqizim”, tha Nathaniel Fick, Ambasador i SHBA-së për Hapësirën Kibernetike dhe Politikën Dixhitale.
“Ne do të vazhdojmë të mbështesim përpjekjet e aleatit tonë të NATO-s, Shqipërisë dhe të ftojmë partnerët që të bashkohen me ne së bashku me aleatët tanë të NATO-s në mënyrë që Irani të mbajë përgjegjësi për sulmet e tij shkatërruese kibernetike kundër Shqipërisë në korrik dhe shtator 2022.
Gjatë periudhës tre-mujore, operatorët kibernetikë të CNMF punuan ngushtë me partnerët kibernetikë shqiptarë, duke kërkuar për të zbuluar aktivitete keqdashëse kibernetike dhe duke identifikuar dobësitë në rrjetet e Shqipërisë.
“Bashkëpunimi me Komandën Kibernetike të SHBA-së ishte shumë efektiv dhe na bëri të ndiheshim të sigurt duke u siguruar se kemi ndjekur të gjitha hapat e duhur për t’iu përgjigjur këtyre sulmeve të sofistikuara”, tha Mirlinda Karçanaj, Drejtore e Përgjithshme e Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit (AKSHI). institucion i Qeverisë Shqiptare që koordinon zhvillimin dhe administrimin e sistemeve të informacionit shtetëror.
“Shpresojmë që ky bashkëpunim të vazhdojë edhe në të ardhmen në mënyrë që të shkëmbejmë më tej përvojat dhe të rrisim kapacitetet tona në një nivel tjetër.”
Operatorët kibernetikë amerikanë i dhanë qeverisë së Shqipërisë mundësin për të ndërmarrë hapa drejt forcimit të mbrojtjes së rrjetit.
Këto njohuri kanë treguar se janë të dobishme për mbrojtjen e Shteteve të Bashkuara nga agresioni i jashtëm dhe sulmet keqdashëse në hapësirën kibernetike.
Operacionet Hunt Forward kryhen në bashkëpunim me një komb që është partner dhe me operatorë kibernetikë civilë elitë ushtarakë dhe federalë nga CYBERCOM.
Gjatë operacionit, operatorët amerikanë bisedojnë me homologët e vendit pritës, duke kërkuar vetëm në ato rrjete që partneri në fjalë ka identifikuar dhe ka siguruar akses.
“Partneritetet që ndërtojmë do të mundësojnë mbrojtje më të mirë kibernetike në të ardhmen, ato do të forcojnë aftësinë tonë për të mbrojtur kombet tona,” tha gjenerali i Ushtrisë së SHBA-së William J. Hartman, komandant i Forcave të Misionit Kombëtar Kibernetik.
“Këto gjueti na afrojnë më shumë me aktivitetin e kundërshtarit për të kuptuar më mirë dhe më pas për të mbrojtur veten, por ato gjithashtu afrojnë SHBA-në më afër partnerëve dhe aleatëve tanë.”
Këto marrëdhënie janë thelbësore për mbrojtjen e rrjeteve tona dhe infrastrukturës kritike kundër kërcënimeve të përbashkëta.”
Në rast të sulmeve, operatorët kibernetikë shqiptarë dhe amerikanë mund të vëzhgojnë TTP-të( taktika, teknika dhe procedura) e aktorëve kibernetikë keqdashës në kohë reale.
Me lejen e vendit, ekipi i SHBA-së më pas mund të përpunojë ato të dhëna sërish në SHBA për t’i ndarë në të gjithë sektorin privat dhe publik, duke forcuar mbrojtjen përpara se kundërshtarët të mund të synojnë rrjetet amerikane, raporton abcnews.al.
Ndërsa është sigurisht kritike edhe për forcimin e sigurisë kibernetike të SHBA-së, Operacionet Hunt Forëard gjithashtu zhvillon dhe formon marrëdhënie strategjike me aleatët dhe partnerët kryesorë.
Këto aktivitete përmirësojnë pozicionin e sigurisë kibernetike të aleatëve dhe partnerëve, gjë që e bën më të vështirë për kundërshtarët e huaj të operojnë në rrjete globalisht.
“Në një mjedis gjithnjë e më dinamik ku aktorët keqdashës kibernetikë përpiqen të shfrytëzojnë rrjetet, të dhënat dhe infrastrukturën tonë kritike, ne kemi një avantazh asimetrik kyç që kundërshtarët tanë nuk e kanë: partneritete të qëndrueshme si ky me Shqipërinë,” tha Hartman.
“Kur ne jemi të lejuar të “gjurmojmë” në rrjetet e një kombi partner, ne jemi në gjendje të zbulojmë aktivitetin tinëzar të një kundërshtari në hapësirën kibernetike dhe ta diskutojmë me partnerin tonë për të ndërmarrë veprime.”
Më pas, ne mund t’u imponojmë kosto kundërshtarëve tanë duke ekspozuar mjetet, taktikat dhe procedurat e tyre dhe të përmirësojmë sigurinë kibernetike të partnerëve dhe aleatëve tanë.
Kur ndajmë informacione, ne të gjithë jemi më të mbrojtur nga ata që kërkojnë të na bëjnë dëm”.
Në sigurinë kibernetike, ‘gjuetia’ është një aktivitet proaktiv i mbrojtjes kibernetike, për të vëzhguar dhe zbutur kërcënimet që nuk zbulohen në një rrjet ose sistem. Ndërsa ekipet e HFO nuk zbutin kërcënimet në rrjetet partnere, ato u mundësojnë homologëve të tyre të ndjekin dhe adresojnë kërcënimet që kanë hasur.
CNMF ka ndërmarr veprime 44 herë në 22 vende dhe ka kryer operacione në gati 70 rrjete në mbarë botën. Përveç Shqipërisë, ekipet janë vendosur në Ukrainë, Estoni, Lituani, Kroaci, Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe vende të tjera që nga viti 2018.
Më 19 dhjetor 2022, CNMF theksoi evolucionin e një force kibernetike të vazhdueshme, profesionale sot dhe në të ardhmen.
Që nga fillimi i tij në 2014, CNMF e CYBERCOM ka evoluar me shpejtësi për të përmbushur nevojat e kombit dhe ka marrë pjesë ose iu përgjigj pothuajse çdo krize kombëtare me të cilën janë përballur Shtetet e Bashkuara.
“Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të punuar me Shqipërinë për të siguruar të ardhmen e saj dixhitale dhe për të siguruar që bashkëpunimi është një forcë për inovacion, produktivitet dhe fuqizim”, tha Nathaniel Fick, Ambasador i SHBA-së për Hapësirën Kibernetike dhe Politikën Dixhitale.
“Ne do të vazhdojmë të mbështesim përpjekjet e aleatit tonë të NATO-s, Shqipërisë dhe të ftojmë partnerët që të bashkohen me ne së bashku me aleatët tanë të NATO-s në mënyrë që Irani të mbajë përgjegjësi për sulmet e tij shkatërruese kibernetike kundër Shqipërisë në korrik dhe shtator 2022.
Gjatë periudhës tre-mujore, operatorët kibernetikë të CNMF punuan ngushtë me partnerët kibernetikë shqiptarë, duke kërkuar për të zbuluar aktivitete keqdashëse kibernetike dhe duke identifikuar dobësitë në rrjetet e Shqipërisë.
“Bashkëpunimi me Komandën Kibernetike të SHBA-së ishte shumë efektiv dhe na bëri të ndiheshim të sigurt duke u siguruar se kemi ndjekur të gjitha hapat e duhur për t’iu përgjigjur këtyre sulmeve të sofistikuara”, tha Mirlinda Karçanaj, Drejtore e Përgjithshme e Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit (AKSHI). institucion i Qeverisë Shqiptare që koordinon zhvillimin dhe administrimin e sistemeve të informacionit shtetëror.
“Shpresojmë që ky bashkëpunim të vazhdojë edhe në të ardhmen në mënyrë që të shkëmbejmë më tej përvojat dhe të rrisim kapacitetet tona në një nivel tjetër.”
Operatorët kibernetikë amerikanë i dhanë qeverisë së Shqipërisë mundësin për të ndërmarrë hapa drejt forcimit të mbrojtjes së rrjetit.
Këto njohuri kanë treguar se janë të dobishme për mbrojtjen e Shteteve të Bashkuara nga agresioni i jashtëm dhe sulmet keqdashëse në hapësirën kibernetike.
Operacionet Hunt Forward kryhen në bashkëpunim me një komb që është partner dhe me operatorë kibernetikë civilë elitë ushtarakë dhe federalë nga CYBERCOM.
Gjatë operacionit, operatorët amerikanë bisedojnë me homologët e vendit pritës, duke kërkuar vetëm në ato rrjete që partneri në fjalë ka identifikuar dhe ka siguruar akses.
“Partneritetet që ndërtojmë do të mundësojnë mbrojtje më të mirë kibernetike në të ardhmen, ato do të forcojnë aftësinë tonë për të mbrojtur kombet tona,” tha gjenerali i Ushtrisë së SHBA-së William J. Hartman, komandant i Forcave të Misionit Kombëtar Kibernetik.
“Këto gjueti na afrojnë më shumë me aktivitetin e kundërshtarit për të kuptuar më mirë dhe më pas për të mbrojtur veten, por ato gjithashtu afrojnë SHBA-në më afër partnerëve dhe aleatëve tanë.”
Këto marrëdhënie janë thelbësore për mbrojtjen e rrjeteve tona dhe infrastrukturës kritike kundër kërcënimeve të përbashkëta.”
Në rast të sulmeve, operatorët kibernetikë shqiptarë dhe amerikanë mund të vëzhgojnë TTP-të( taktika, teknika dhe procedura) e aktorëve kibernetikë keqdashës në kohë reale.
Me lejen e vendit, ekipi i SHBA-së më pas mund të përpunojë ato të dhëna sërish në SHBA për t’i ndarë në të gjithë sektorin privat dhe publik, duke forcuar mbrojtjen përpara se kundërshtarët të mund të synojnë rrjetet amerikane, raporton abcnews.al.
Ndërsa është sigurisht kritike edhe për forcimin e sigurisë kibernetike të SHBA-së, Operacionet Hunt Forëard gjithashtu zhvillon dhe formon marrëdhënie strategjike me aleatët dhe partnerët kryesorë.
Këto aktivitete përmirësojnë pozicionin e sigurisë kibernetike të aleatëve dhe partnerëve, gjë që e bën më të vështirë për kundërshtarët e huaj të operojnë në rrjete globalisht.
“Në një mjedis gjithnjë e më dinamik ku aktorët keqdashës kibernetikë përpiqen të shfrytëzojnë rrjetet, të dhënat dhe infrastrukturën tonë kritike, ne kemi një avantazh asimetrik kyç që kundërshtarët tanë nuk e kanë: partneritete të qëndrueshme si ky me Shqipërinë,” tha Hartman.
“Kur ne jemi të lejuar të “gjurmojmë” në rrjetet e një kombi partner, ne jemi në gjendje të zbulojmë aktivitetin tinëzar të një kundërshtari në hapësirën kibernetike dhe ta diskutojmë me partnerin tonë për të ndërmarrë veprime.”
Më pas, ne mund t’u imponojmë kosto kundërshtarëve tanë duke ekspozuar mjetet, taktikat dhe procedurat e tyre dhe të përmirësojmë sigurinë kibernetike të partnerëve dhe aleatëve tanë.
Kur ndajmë informacione, ne të gjithë jemi më të mbrojtur nga ata që kërkojnë të na bëjnë dëm”.
Në sigurinë kibernetike, ‘gjuetia’ është një aktivitet proaktiv i mbrojtjes kibernetike, për të vëzhguar dhe zbutur kërcënimet që nuk zbulohen në një rrjet ose sistem. Ndërsa ekipet e HFO nuk zbutin kërcënimet në rrjetet partnere, ato u mundësojnë homologëve të tyre të ndjekin dhe adresojnë kërcënimet që kanë hasur.
CNMF ka ndërmarr veprime 44 herë në 22 vende dhe ka kryer operacione në gati 70 rrjete në mbarë botën. Përveç Shqipërisë, ekipet janë vendosur në Ukrainë, Estoni, Lituani, Kroaci, Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe vende të tjera që nga viti 2018.
Më 19 dhjetor 2022, CNMF theksoi evolucionin e një force kibernetike të vazhdueshme, profesionale sot dhe në të ardhmen.
Që nga fillimi i tij në 2014, CNMF e CYBERCOM ka evoluar me shpejtësi për të përmbushur nevojat e kombit dhe ka marrë pjesë ose iu përgjigj pothuajse çdo krize kombëtare me të cilën janë përballur Shtetet e Bashkuara.