Emmanuel Macron po bën thirrjet e tij për një ushtri evropiane përpara takimit të pritur të liderëve të NATO-s.
Presidenti francez ngriti vetullat kur pretendoi se aleanca ushtarake transatlantike po vuante nga “vdekja e trurit”.
Në një intervistë, ai hedh dyshime nëse SHBA do të respektonte angazhimin e saj në nenin 5, klauzolën e mbrojtjes së ndërsjellë që mbështet NATO-n, ndërsa ai bëri presion për një forcë mbrojtëse të Bashkimit Evropian, shkruan express.co.uk.
Ai i tha revistës Economist se beson që Donald Trump qëndron prapa mangësive të aleancës për shkak të qasjes së njëanshme të presidentit amerikan, transmeton Telegrafi.
Por komentet e tij shkaktuan reagim publik. Kancelarja gjermane Angela Merkel, dënoi “fjalët e tij drastike”.
Të martën e kaluar, udhëheqësi francez e plotësoi sulmin e tij ndaj aleancës gjatë një fjalimi në Forumin e Paqes në Paris.
Ai tha: “Rreziku i parë është dembelizmi, duke i thënë vetes ‘kemi institucione që na pëlqejnë, le të mos dyshojmë në to’. Unë mendoj se kemi nevojë për të vërtetën”.
“Hipokrizia nuk funksionon në ditët e sotme, sepse qytetarët e shohin atë. Ne jetojmë në një botë të hapur … kur nuk funksionon ata na thonë. Kështu që hipokrizia dhe heshtja nuk janë zgjidhje. Përtacia intelektuale e veprimit nuk funksionon”.
Ministri i Jashtëm i Luksemburgut, Jean Asselborn mbështeti z. Macron, duke këmbëngulur se disa prej “vlerave” të Nato nuk përputhen me idealet evropiane.
Z. Asselborn tha: “Unë vij nga një vend që është i paaftë të mbrohet, unë mendoj se edhe Evropa nuk është në gjendje të mbrohet. Prandaj, BE do të këshillohej mirë të qëndronte e angazhuar me NATO-n”.
Ai shtoi: “Çfarë ka ndodhur kohët e fundit, çfarë ka bërë një vend i NATO-s në Siri, kjo nuk korrespondon me vlerat që shumë njerëz besojnë se duhet të mbizotërojnë në NATO.
“Nuk ka nevojë të shihet se çfarë po ndodh si vetëmbrojtje dhe nëse nuk ka koordinim brenda NATO-s në pyetje kaq të rëndësishme, atëherë duhet të pyesim veten se si është e mundur t’i përgjigjemi një veprimi të pavarur nga Shtetet e Bashkuara pa ndonjë koordinim evropian”.
“Në këtë drejtim Presidenti Macron ka të drejtë kur ai po sulmon nivelin e koordinimit në NATO me fjalët e tij”.
Diplomatët e BE-së gjithashtu kanë hedhur mbështetjen e tyre për lëvizjen e presidentit francez drejt një ushtrie evropiane.
Por Gjermania po i udhëheq kombet kryesore që janë të zemëruar nga ndërhyrja e Z. Macron.
Annegret Kramp-Karrenbauer, ministre e Mbrojtjes, tha se Franca po kërkonte një “bashkëpunim të fortë evropian për të zëvendësuar NATO”.
Ajo shtoi: “Franca ka një kulturë të ndryshme ushtarake nga ajo e Gjermanisë”.
Ndryshe, 29 udhëheqësit e NATO-s do të mblidhen në Londër për të shënuar 70-vjetorin e aleancës në 3-4 dhjetor.
Komentet e z. Macron ka të ngjarë të mbizotërojnë agjendën, e cila tashmë ka ngjallur frikën e përplasjeve të mundshme midis udhëheqësve.
Jonathan Eyal, një ekspert evropian për sigurinë në Royal United Services Institute, tha se samiti i Londrës do të “kthejë në kokën e tij konceptin e samiteve”.
Ai shtoi: “Në shumicën e këtyre ngjarjeve, përkundër të gjitha dallimeve, ideja është që mbledhja e të gjithë liderëve në një dhomë do të ndihmojë në lehtësimin e këtyre konflikteve”. “Por këtë herë, shumica e qeverive duket se po i afrohen ngjarjes me një lloj frike”.